Taptuk Emre Türbesi

Taptuk Emre Türbesi, Tapduk Emre, 13. Yüzyıl erenlerindendir. Hoca Ahmet Yesevi öğretisine bağlıdır. Orta Asya'dan gelen Sinan Efendi veya Ata Sinan adlı bir eren tarafından irşad edilmiştir. Anadolu'da Sakarya vadisindeki Karanlık Dere'de bugünkü Emrem Sultan Köyünde yaşamıştır. Alperenlerin önde gelenlerindendir. Burada bir dergâh kurarak müritlerine bir yandan manevi eğitim vermiş, diğer yandan da çiftçilik ve hayvancılık yaparak burayı üretim sahası hâline getirmiştir.

Taptuk Emre Türbesi, Nallıhan'da Tapduk adında bir zaviyeye kurulmuş, bu zaviye ile ilgili olarak Nallıhan'ın Kozlu Köyü'nde vakıf tesis edilip dergaha tahsis edilmiş olması ve Orhan Gazi'nin oğlu Süleyman Paşa tarafınca bu vakfa yardımlar yapıldığını gösteren belgelerin varlığı Tabduk Emre'ye de tarihi bir şahsiyet konumuna getirmiştir. Taptuk Emre'nin günümüzde iki ayrı yerde türbesi olduğu söylemleri bulunmaktadır. Her iki yerde de birçok delil ortaya konmaktadır.

Birincisi, Ankara ili, Nallıhan ilçesi, Emrem Sultan Köyü'nde bulunmaktadır: Köy, Nallıhan Sarıyar yolu üzerinde olup, Nallıhan'a 20 km Sarıyar Kasabasına 5 km uzaklıktadır. Emrem Sultan Köyü, Yunus Emre'nin şiirlerinde adı geçen Kozluk tepesinin güney yamacında ve tarihimize damgasını vuran Sakarya ırmağı kenarındadır. 750-800 yıllık bir geçmişi olduğu sanılan köyün adını bu köyde yaşamış, bugün türbesi köyün girişinde yer alan, Anadolu'nun manevi mimarlarından, keramet sahibi erenlerinden, Tabduk Emre'den almaktadır. Tapduk Emre'nin türbesi ve aile efradının mezarları köyün girişindedir. 1991 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğüne devredilen türbede restorasyon gerçekleşmiştir. Tabduk Emre türbesinin karşısında, köyün harman yeri mevkinde Türbeye 100–150 m mesafede bir bina kalıntısı bulunmaktadır. Burasının Tapduk Emre'nin medresesine ait olduğu düşünülmektedir.

İkincisi Aksaray ili Taptuk Köyü'nde bulunmaktadır: Taptuk Emrenin mezarı Aksaray İli'nin Ekecik Dağı yakınlarında bulunan Taptuk Köyü, Aksaray'ın 20 km. Kuzeyindedir. Tapduk Emre'nin burada yatmasından ve zamanın onun tasarrufu altında olduğundan dolayı, bu adı almıştır.

Osmanlı arşiv kayıtlarında bulunan birçok belgede Tapduk Emre'nin mekânının burada olduğuna dair veriler mevcuttur. Arşiv kayıtlarında Tapduk Emre ile ilgili belgelerin çoğunda Tapduk Emre ve türbesi Aksaray ili Eyübeli (Ortaköy) ilçesi Oflagu (Tapduk) Köyü'nde göstermektedir. Kayıtlar 1500'lü yıllara kadar uzanmaktadır. Bu belgelerin ışığında Tapduk Emre'nin, bugün Aksaray merkeze bağlı Tapduk Köyü'nde medfun olduğu bariz bir biçimde ortaya çıkmaktadır.