Mama Hatun Türbesi Mama Hatun Türbesi, tarihi derinlikleri ve mimari özellikleri ile günümüze kadar korunarak birçok ziyaretçinin ilgisini çeken önemli bir yapıdır. Türbe, Türkiye'nin Erzincan ilinde yer alır ve Saltuklu Beyliği dönemine ait önemli bir eserdir. Türbenin yapımı 1192 yılında ölen Saltuklu prensi Mama Hatun adına gerçekleştirilmiştir. Bu tarihten itibaren milyonlarca insan tarafından ziyaret edilmiştir. Mama Hatun'un kim olduğu sorusu ise türbeyi ziyaret eden birçok kişinin merak konusudur. Mama Hatun, 1192 yılında Saltuklu Beyliği’nin başına geçen II. İzzeddin Saltuk’un kızıdır. Babası tahta geçer geçmez, aynı yıl içinde Mama Hatun vefat etmiş ve bugünkü türbe alanına özel bir mezar yapılmıştır. Bu türbe, o zamandan beri insanların sıkça ziyaret ettiği bir yer olmuştur. Tarihi ve Mimari Özellikler Mama Hatun Türbesi'nin mimari özellikleri oldukça dikkat çekicidir. Türbenin kitabesinde, yapının mimarının Ahlatlı Ebu'n Nema Bin Mufaddal olduğu belirtilmiştir. Bu bilgi, yazılı kaynaklardan elde edildiği için kesin olarak kabul edilmektedir. Türbe, genel görünümü itibariyle bir kümbet şeklindedir. Mama Hatun Türbesi, sadece bir yapıdan ibaret değildir. Ziyaretçilerin rahatça konaklayabilmesi için türbenin yanına bir kervansaray, hamam ve mescit yapılmıştır. Bu yapıların tamamı, geçmişte çok uzun yıllar boyunca hizmet vermiş ve kervanların önemli konaklama noktalarından biri olmuştur. Tüm bu yapılar bir araya geldiğinde bir külliye görünümünü oluşturur. Dolayısıyla, Mama Hatun Türbesi sadece bir türbe olarak değil, aynı zamanda tarih meraklıları için de büyük önem taşır. Türbenin Mimari Özellikleri Mama Hatun Türbesi, görünüşü itibariyle diğer türbelere göre oldukça farklı ve özgündür. Türbe, sarı taşlardan yapılmış ve iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler son derece özenli bir işçilik ile inşa edilmiştir. Birinci bölüm asıl türbeyi oluştururken, ikinci bölüm türbeyi çevreleyen bir duvardan ibarettir. Bu duvar, türbenin korunması amacıyla yapılmış bir sur niteliğindedir. Türbenin dış duvarı yaklaşık 2.5 metre kalınlığında ve çapı 13.5 metredir. Türbenin yüksekliği ise 10.5 metredir. Giriş ve İç Mekan Mama Hatun Türbesi'nin girişi de türbenin geneli kadar özenli bir işçilik ile yapılmıştır. Giriş kısımlarında mukarnas dolgular ve geometrik motifler işlenmiştir. Bu motifler, o dönemin sosyal özelliklerini yansıtan büyük bir tarihi eser niteliğindedir. Türbenin içerisinde Mama Hatun'un gömülü olduğu yerde on bir adet mezar bulunur. Bu mezarların içerisinde mumyalar bulunur ve üzerleri tonoz ile kapatılmıştır. Bu kısımların üstü mescit olarak ayrılmış ve insanlar bu kısımda namaz kılıp dua ederler. Mescitlere çıkmak için 17 basamaklı bir merdiven kullanılır. Türbenin aydınlatması ise doğal yollarla, kullanılan mazgallar ile sağlanmıştır. Ahlatlı Ebu'n Nema'nın mimari mükemmelliği bu kısımda da kendini göstermektedir. |
Özüm
12 Temmuz 2024 CumaMama Hatun Türbesi'ni ziyaret eden biri olarak, Mama Hatun kimdir ve neden bu türbe onun adına yapılmış? Türbenin mimari özellikleri nelerdir ve bu yapıyı diğer türbe ve külliyelerden farklı kılan unsurlar nelerdir?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Özüm,
Mama Hatun, 12. yüzyılda Anadolu Selçuklu Devleti döneminde Erzincan'da hâkimiyet sürmüş olan Saltuklu Beyliği'nin hükümdarı II. İzzeddin Saltuk'un kızıdır. Kendisi, bölgede yaptırdığı eserlerle tanınan önemli bir tarihî şahsiyettir. Mama Hatun Türbesi de onun adına yapılmış bir anıt mezarıdır ve Erzincan'ın Tercan ilçesinde yer almaktadır.
Türbenin mimari özelliklerine gelince, sekizgen planlı olup kesme taştan inşa edilmiştir. Üst kısmı kümbet şeklinde olup, Selçuklu mimarisinin özelliklerini taşır. Özellikle zarif taş işçiliği ve iç mekânın sade ama etkileyici düzenlemesi dikkat çeker. Türbenin yanında hamam, mescit ve kervansaraydan oluşan bir külliye de bulunmaktadır, bu da türbenin çevresini canlı ve kullanışlı kılmaktadır.
Bu yapıyı diğer türbe ve külliyelerden farklı kılan unsurların başında, Mama Hatun'un bölgeye bıraktığı tarihî ve kültürel miras gelir. Türbenin ve külliyenin bulunduğu alan, adeta bir tarihî açık hava müzesi gibidir ve bölgenin tarih boyunca önemli bir ticaret ve konaklama merkezi olduğunu gösterir. Aynı zamanda, türbenin mimari detaylarındaki zarafet ve estetik, ziyaretçileri büyülemektedir.
Saygılar, Özüm.