Ertuğrul Gazi, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman Bey'in babasıdır. 1188 yılında doğduğu rivayet edilse de doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Babası Süleyman Şah, annesi Hayme Hatun'dur. Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyuna mensuptur. Ertuğrul Gazi'nin Sungur Tekin, Gündoğdu ve Dündar adlarında üç kardeşi bulunmaktadır.

Ertuğrul Gazi'nin ataları, yaklaşık olarak 50 bin veya 70 bin hane olmak üzere diğer Oğuz boyları ile birlikte, Moğol istilasının etkisiyle Buhara ve Semerkant üzerinden Ceyhun Nehri'ni geçerek Horasan Bölgesi'nin Merv şehrine yerleşmişlerdir. Zaman içerisinde buradan da göç eden boylar, Selçuklular ile Azerbaycan üzerinden Anadolu'ya girerler ve Doğu Anadolu Bölgesi'ne yerleşirler. Buradan da ayrılan Kayı Boyu, bugünkü Suriye sınırları içinde bulunan Halep'e göç etmiştir. Burada vefat eden babası Süleyman Şah'ı defnetmişlerdir. Süleyman Şah'ın türbesi, Türkiye sınırları dışında olan tek toprak parçamızdır.

Süleyman Şah'ın ölümünden sonra boy içinde ayrılıklar başlamış ve bazı kardeşler Horasan Bölgesi'ne yerleşirken, Ertuğrul Gazi ise Anadolu'ya geçerek burada Selçuklulara Moğollara karşı saf tutmuştur. Bunun karşılığında Ankara'nın batısında bulunan Karacadağ'ı kışlak olarak almıştır. Ömrünün geri kalan kısmını Anadolu'da bir uç beyi olarak geçiren Ertuğrul Gazi, birçok başarı kazanarak Anadolu'yu Bizanslara karşı korumuştur. 1281 senesinde, oğlu Osman Bey'in temellerini atacağı Söğüt'te hayata gözlerini kapatmıştır.

Yiğit bir Türkmen Beyi olan Ertuğrul Gazi, Osman Bey'e aşıladığı savaşçı miras ile altı yüzyıl boyunca ayakta duracak büyük bir imparatorluğun temellerini atmıştır. Ölümünün ardından Osman Bey, babasının türbesini Bilecik'in Söğüt ilçesinde açık bir mezar olarak yaptırmıştır. Daha sonra, I. Mehmet Çelebi tarafından türbe haline getirilmiştir. Sultan III. Mustafa döneminde, 1757 yılında, yeniden yapılarcasına onarılmış ve ilk yapılışındaki hali tamamen değiştirilmiştir. 1886 yılında II. Abdülhamit tarafından yeniden onarılmış ve yan tarafına çeşme eklenmiştir.

Ertuğrul Gazi Türbesi, altıgen planlı, üzeri kubbe örtülü olmakla beraber, dikdörtgen bir giriş sonrası içeriye ulaşılmaktadır. Girişin yanlarında ikişer pencere bulunmaktadır. Türbenin duvarları, bir sıra taş ve iki sıra tuğla şeklinde örülmüştür. Sandukanın yer aldığı, türbenin içindeki batı ve güneydoğu duvarlarına dikdörtgen pencereler açılmıştır. Onarımlar esnasında türbenin giriş kapısı yanında bir kitabe yer almaktadır. Daha sonra, türbenin ikinci kez onarımını yaptıran II. Abdülhamit, babası Abdülmecit adına ikinci bir kitabe yaptırmıştır.

Ertuğrul Gazi Türbesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş dönemine ışık tutan önemli bir yapıdır. Her yıl birçok ziyaretçi, bu türbeyi ziyaret ederek Osmanlı'nın kuruluşuna tanıklık eden bu kutsal mekanı görmekte ve dua etmektedir. Türbenin etrafında bulunan tarihi yapılar ve mezarlar, o dönemin önemli şahsiyetlerine ait olup, tarih severler için büyük bir öneme sahiptir.

Ertuğrul Gazi Türbesi'nin etrafında yer alan diğer önemli yapılar şunlardır:

Bu yapılar, Osmanlı'nın ilk dönemlerine ait önemli belgeler ve eserler barındırmakta olup, ziyaretçilere tarihi bir yolculuk sunmaktadır. Ertuğrul Gazi Türbesi ve çevresi, Türk tarihinin ve kültürünün önemli bir parçasıdır ve gelecek nesillere aktarılması gereken değerli bir mirastır.